წესრიგი, პერფექციონიზმი, მაქსიმალიზმი და სიღრმისეულობის მოთხოვნილება. შეცდომა გამორიცხულია! ზოგი ამას მოწესრიგებულობას უწოდებს, მაგრამ როდის გადაიზრდება პრობლემაში? რა შემთხვევაშია პიროვნული აშლილობა?
რა არის ობსესიურ-კომპულსიური პიროვნული აშლილობა?
პიროვნება ზედმეტად მოცულია პერფექციონიზმით, ორგანიზების მოთხოვნილებითა და კონტროლით. ასეთ ადამიანებს აქვთ ძალიან მყარი, რიგიდული რწმენა-წარმოდგენები. უჭირთ კომპრომისზე წასვლა, ახალ სიტუაციებთან შეგუება. მათი კონტროლის მოთხოვნილება ვრცელდება საკუთარ თავზე, სხვებსა და სიტუაციებზე. მათ აქვთ საქმის კეთების საკუთარი სტილი, სხვა შეხედულება კი ხშირად მიუღებელია. ეს თვისებები ნეგატიურად აისახება ურთიერთობებზე. ზოგჯერ გადამეტებული პერფექციონიზმი საქმის შესრულებაშიც უშლით ხელს.
რა სიმპტომებით ხასიათდება ობსესიურ-კომპულსიური პიროვნული აშლილობა?
- პერფექციონიზმი
- მაქსიმალიზმი
- კლასიფიცირების და მოწესრიგების მოთხოვნილება
- ჭარბი პასუხისმგებლობის გრძნობა
- შფოთვის მაღალი ხარისხი
- დაურწმუნებლობა
- სპონტანურობის, სიახლის შიში
- კრიტიკის ან შექების მიმართ გადამეტებული რეაგირება
- ხელმომჭირნეობა
- გადაწყვეტილების მიღების სირთულე
- გადამეტებული თავდადება სამსახურის და პროდუქტიულობის ჭრილში
- დაქვეითებული თვითშეფასება
ერთი შეხედვით, ამ პიროვნული აშლილობის მქონე ინდივიდები არიან თავდაჯერებული, ორგანიზებული და წარმატებული. მათ მაღალი სტანდარტები აქვთ, რაც შეიძლება ეხმარებოდეთ კიდევაც სამსახურეობრივ საქმიანობაში. თუმცა მათი უკომპრომისობა, შინაგანი დაძაბულობა, კონტროლის ძლიერი მოთხოვნილება ნეგატიურად აისახება ფსიქოლოგიურ კეთილდღეობასა და ურთიერთობებზე.
როდის ხდება საჭირო მკურნალობა:
მკურნალობა საჭირო ხდება როდესაც ადამიანს:
- აღნიშნულის გამო აქვს გადამეტებული შფოთვა
- ხელი ეშლება ყოველდღიურ ცხოვრებაში
- ხელი ეშლება სოციალურ ურთიერთობებში
- დაძაბულობის გამო თავისუფლად ვერ გრძნობს თავს
- უჭირს განტვირთვა და ფიქრების “გათიშვა”
მკურნალობის მეთოდები
- სასარგებლო და ეფექტურია ფსიქოგანათლება და ფსიქოთერაპია, მათ შორის კოგნიტურ-ბიჰევიორული ფსიქოთერაპია.
- რიგ შემთხევებში აუცილებელი ხდება მედიკამენტოზური მკურნალობა ფსიქიატრთან, შფოთვის მაღალი დონის შესამცირებლად.
სწორი ინფორმაციის არ ქონის შემთხვევაში, პიროვნული აშლილობის ამოცნობა ძნელია. შესაბამისად, ადამიანი მიმართავს სპეციალისტს, სხვა მეორადად აღმოცენებული ჩივილით (მაგ. შფოთვა). თუმცა პრობლემის იდენტიფიცირება ეხმარება ადამიანს მართოს მისი პრობლემა. ობსესიურ-კომპულსიური პიროვნული აშლილობის მართვა გულისხმობს მათი დამახასიათებელი ნიშნებისა და რესურებისთვის სწორი მიმართულების მიცემას.